Khi có vấn đề nào đó xảy ra người ta thường phân vân không biết giải quyết theo hướng nào vì vậy phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định đóng vai trò vô cùng quan trọng trong học tập và trong cuộc sống hàng ngày.
Giải quyết vấn đề (Problem solving) là kỹ năng quan trọng nhưng không phải ai cũng nắm được kỹ năng này. Người có kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định tốt người đó sẽ gặt hái được nhiều thành công và thành đạt trong công việc cũng như trong cuộc sống.
Tìm hiểu về kỹ năng giải quyết vấn đề
1. Nhận ra vấn đề
Trước khi tìm hướng giải quyết vấn đề bạn cần xem xét kỹ lưỡng xem đó có thực sự là vấn đề đúng nghĩa hay không? Đặt ra các câu hỏi như: Chuyện gì xảy ra nếu…? hay: Nếu không thực hiện được thì làm sao…? Nếu giải quyết như thế này thì sẽ thế nào…?” Từ đó bạn sẽ đưa ra những phương án giải quyết vấn đề khác nhau. Đừng nên lãng phí thời gian và sức lực vào việc giải quyết một vấn đề nào đó nếu nó có khả năng tự biến mất hoặc không quan trọng. Để nhận ra những vấn đề này, cần có một bản kế hoạch và luôn bám sát, theo sát nó. Bạn có thể nhờ một người bạn tin cậy để làm cố vấn giúp bạn nhận ra vấn đề đó, bởi lẽ không phải lúc nào bạn cũng nhìn thấy được vấn đề từ góc nhìn của mình.
Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định tác động đến cuộc sống của mỗi con người, nếu sở hữu kỹ năng này bạn cũng nhanh chóng nhìn nhận vấn đề và từ đó có phương án giải quyết tốt.
2. Xác định chủ sở hữu của vấn đề
Khi có vấn đề nào đó xảy ra người ta thường phân vân không biết giải quyết theo hướng nào vì vậy phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định đóng vai trò vô cùng quan trọng trong học tập và trong cuộc sống hàng ngày. Và nếu gặp một vấn đề nào đó trong cuộc sống sau khi nhận ra được vấn đề là gì cần phải xác định chủ sở hữu của vấn đề. Không phải tất cả các vấn đề đều có ảnh hưởng tới bạn và do chính bạn giải quyết. Nếu có quyền hạn, chức năng thì hãy giải quyết ổn thỏa còn nếu không hãy chuyển vấn đề sang cho người nào đó giải quyết.
Có một câu nói vui cũng là bài học cho mỗi chúng ta: “Nhiệt tình cộng ngu dốt là phá hoại’ bởi vậy hãy nhớ rằng, ai là chủ sở hữu của vấn đề người đó cần gỡ nút và giải quyết.
3. Nhìn nhận và phân tích để hiểu vấn đề
Khi hiểu rõ nguồn gốc vấn đề bạn sẽ giải quyết ổn thỏa còn nếu chưa hiểu rõ nguồn gốc thì vấn đề sẽ dẫn đến cách giải quyết sai lệch hay các vấn đề bị lặp đi lặp lại mà không có lối thoát. Người có kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định sẽ xác định những câu hỏi sau và trả lời hiệu quả:
- Tính chất công việc (khẩn cấp, quan trọng)?
- Yêu cầu chỉ thị của cấp trên là gì?
- Nguồn lực để thực hiện công việc?
- Công việc thuộc quyền giải quyết của mình hay không?
- Bản chất công việc là gì?
- Đòi hỏi của công việc này như thế nào?
- Mức độ khó – dễ của công việc?
4. Đề ra mục tiêu
Khi đặt ra được mục tiêu bạn sẽ đi đúng hướng trong việc giải quyết vấn đề. Hãy đặt ra câu hỏi: ‘Mình cố gắng để đạt được điều gì?”
5. Đánh giá giải pháp
Khi đã xác định được vấn đề, chủ sở hữu vấn đề, hiểu vấn đề và đề ra mục tiêu bạn cần đánh giá giải pháp có như vậy bạn sẽ có những lựa chọn phù hợp.
6. Lựa chọn và xác định giải pháp
Hãy vận dụng tư duy sáng tạo để tìm được giải pháp tối ưu, cần lưu ý giải pháp tối ưu cần đáp ứng các yếu tố: Có tác dụng khắc phục giải quyết vấn đề dài lâu, có tính khả thi và hiệu quả.
Hãy thử nghiệm tính khả thi của từng giải pháp nhưng chỉ thử trong suy nghĩ, các câu hỏi cụ thể như sau:
- Các giải pháp được thực hiện như nào?
- Chúng thỏa mãn được các mục tiêu của bản thân đến mức độ nào?
- Phí tổn (về tài chính, thời gian, công sức..) cho việc áp dụng mỗi giải pháp này là bao nhiêu?
- Giải pháp nào tốt hơn, giải pháp nào tốt nhất?
7. Thực hiện, ra quyết định
Khi đã xác định được vấn đề và biết cách giải quyết nó hãy đưa ra quyết định và hành động. Sau khi đưa vào thực hiện giải pháp, cần kiểm tra cách giải quyết đó có tốt không và có thể có hệ quả không mong đợi không nhé!
Tìm hiểu kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi cá nhân. Hãy tích lũy và trang bị cho mình những kỹ năng này nhé, chúc bạn thành công.
